Covid-19 – Trung Quốc : Vũ Hán lại mất ngày Tết ?
Theo tổng kết của hãng tin Pháp AFP, tính đến hết ngày 09/01/2021, trong một tuần lễ số ca nhiễm Covid-19 trên toàn cầu tăng thêm 14 % so với hồi tuần trước : thế giới có thêm 660.000 bệnh nhân. Tại Trung Quốc, 18 triệu dân ở tỉnh Hà Bắc, sát cạnh khu vục thủ đô Bắc Kinh, bị cách ly do phát hiện vài chục ca dương tính với virus corona.
Các giới chức y tế Trung Quốc càng lúc càng lo ngại đại dịch bùng lên trở lại vào dịp Tết Nguyên Đán. Chính quyền kêu gọi dân chúng hạn chế đi lại, hủy các chương trình du lịch vào những ngày cuối năm. Riêng tại ổ dịch Vũ Hán, các giới chức y tế địa phương quyết định hủy sự kiện tổ chức Tết cho muôn nhà với một bữa đại tiệc tất niên.
Đặc phái viên đài RFI, Stéphane Lagarde tại Trung Quốc tường thuật từ Vũ Hán :
« Lễ hội Vạn Nhà trong mùa Tết năm nay, chúng ta đừng nghĩ tới làm gì ». Một tiếng nói vang lên từ chiếc máy phát thanh trên xe tắc –xi. Đây là một sinh hoạt truyền thống của khu Bách Bộ Đình /Baibuting ở Vũ Hán vốn đã trở thanh một trong những biểu tượng của thành phố, cùng với khu chợ hải sản. Thế nhưng đại dịch Covid-19 đã thực sự tấn một đòn mạnh vào tâm khảm của người dân tại đây. Có những người đang ngồi đánh cờ tướng trong vườn bưởi, nhóm thì tập thể dục, hay ca hát nhưng mọi người tránh đề cập đến vụ khoảng 40.000 người tập hợp tại đây hồi mùa đông năm ngoái. Khi đó thông tin vẫn bị kiểm duyệt trong lúc mà dịch viêm phổi cấp tính bắt đầu hoành hành, bệnh nhân bắt đầu phải nhập viện.
Một phụ nữ buôn bán trong khu vực này chưa sẵn sàng quên đi chuyện cũ. Bà nói : « Các cuộc tập hợp đại chúng tạo điều kiện cho virus lây lan. Truyền thống đại tiệc tất niên tuy thật là đẹp, nhưng với những gì đã xảy ra hồi năm ngoái, chúng tôi không còn dám đón Tết như mọi năm. Trước đây, đó là một sự kiện lớn. Chắc phải đợi thêm 1 hay 2 năm nữa để xem tình hình diễn biến thế nào. Hiện thời không thể tính tới việc tổ chức một sự kiện như vậy nữa ».
Từ hôm 09/01/2021 Trung Quốc tăng cường các biện pháp phong tỏa ngăn chận dịch lây lan tại hai thành phố ở phía nam thủ đô Bắc Kinh. Tại Thạch Gia Trang (Shiijazhuang) chẳng hạn, toàn bộ hệ thống metro ngưng hoạt động cho đến Tết. Còn dân cư tại Hình Đài (Xingtai) bị cấm ra khỏi nhà trong vòng một tuần lễ.
Mỹ-Đài Loan : Washington hủy bỏ hạn chế trao đổi với Đài Bắc
Quan hệ Mỹ-Trung chắc chắn sẽ căng thẳng thêm. Ngày 10/01/2021 ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo đã hủy bỏ mọi biện pháp hạn chế quan chức Mỹ trong các cuộc tiếp xúc với đồng sự Đài Loan. Phấn khởi, Đài Bắc xem đây là sự kiện quan trọng trong quan hệ song phương.
« Các hạn chế phức tạp do bộ Ngoại giao Hoa Kỳ tự đặt ra trong nhiều thập niên để điều tiết quan hệ giữa các nhà ngoại giao, quân nhân hay các đại diện chính thức khác với đồng nhiệm Đài Loan để làm hài lòng chính quyền Trung Quốc kể từ nay không còn nữa ». Thông cáo của ngoại trưởng Mỹ công bố ngày 10/01/2021, theo AFP, không nói rõ thực chất của các hạn chế này là gì và có vẻ mang tính biểu tượng.
Năm 2018, chính quyền Trump đã ban hành một đạo luật cho phép quan chức chính phủ ở mọi cấp, kể cả những người nắm chức vị về an ninh, quân sự đến Đài Loan và gặp đồng nhiệm Đài Loan.
Theo chuyên gia Mỹ Bonnie Glaser được Reuters trích dẫn, trong số những « biện pháp tự hạn chế » của Mỹ để làm hài lòng Trung Quốc có điều khoản các quan chức Đài Loan đến Washington chỉ được đồng nhiệm Mỹ tiếp ở khách sạn mà không tiếp ở bộ Ngoại Giao.
Đại diện ngoại giao Đài Loan tại Washington, bà Tiêu Mỹ Cầm, chào mừng « một ngày trọng đại chấm dứt hàng chục năm phân biệt đối xử ». Từ Đài Bắc, ngoại trưởng Ngô Chiêu Tiếp dự báo « quan hệ Mỹ-Đài, với cơ sở vững chắc đặt trên giá trị chung dân chủ và tự do, sẽ được thắt chặt hơn ».
Trong phản ứng đầu tiên, Tân Hoa xã công kích Mike Pompeo : « Thay vì tạo điều kiện chuyển giao quyền lực một cách tốt đẹp cho chính quyền mới, ngoại trưởng tệ hại nhất của Hoa Kỳ đã tìm cách gây tổn thương lâu dài cho quan hệ giữa hai nước ».
Covid-19 – Châu Âu : Đức trước những tuần lễ “nghiêm trọng nhất”
Khắp nơi tại châu Âu, hàng loạt dấu hiệu cho thấy đại dịch Covid-19 đang bùng phát, có nguy cơ vượt tầm kiểm soát. Nước Đức ghi nhận 465 trường hợp tử vong và gần 17.000 ca dương tính mới trong 24 giờ qua.
Ngày 09/01/2021, thủ tướng Angela Merkel cảnh báo đại dịch sẽ bước vào giai đoạn « nghiêm trọng nhất » trong những tuần tới tại Đức. Trong một thông điệp hàng tuần được phát qua video, bà Merkel báo động trong những tuần tới các nhân viên y tế sẽ phải làm việc với cường độ tối đa, trong bối cảnh số ca nhiễm virus corona có khả năng sẽ tăng vọt, do các tiếp xúc xã hội gia tăng trong thời gian kỳ nghỉ Noel và Tết dương lịch.
Hiện tại, đã có hơn 5.000 bệnh nhân Covid được điều trị tại bệnh viện. 80% số giường điều trị tăng cường hiện được sử dụng để chăm sóc bệnh nhân Covid nặng. Tổng cộng cho đến nay, tại Đức đã có ít nhất 40.343 người chết do Covid, kể từ đầu mùa dịch. Trong giai đoạn đầu tiên, Đức được coi là quốc gia vượt qua đại dịch tương đối bình yên, nhưng trong đợt dịch thứ hai này, tình hình có thể tồi tệ hơn nữa tại quốc gia đông dân nhất của Liên Hiệp Châu Âu, với 83 triệu dân cư.
Đa số người Đức nhìn chung tin tưởng ở các biện pháp của chính quyền. Theo một cuộc thăm dò dư luận của Kantar, cho tuần báo Bild am Sonntag, vừa công bố, 56% người Đức ủng hộ. 25% cho rằng các biện pháp chưa đủ mạnh, và chỉ có 16% phản đối việc siết chặt các biện pháp phong tỏa.
Tại Pháp, số ca dương tính với virus corona vượt quá 20.000 người/ngày từ ba ngày liên tiếp. Để đối phó với đe dọa của các biến thể virus mới, chính phủ Pháp đã quyết định giới nghiêm sớm hơn hai giờ, tức kể từ 18 giờ, tại thêm 8 tỉnh, kể từ tối Chủ Nhật 10/01/2020 và dự kiến sẽ có thêm hai tỉnh nữa cũng bị giới nghiêm từ 18 giờ, kể từ ngày thứ Ba, 12/01.
Với hơn 80.000 người chết, Anh là quốc gia có nhiều nạn nhân do Covid nhất tại châu Âu. Luân Đôn tăng tốc chiến dịch tiêm chủng. Hôm 09/01/2021, nữ hoàng Elizabeth đệ nhị và phu quân thông báo đã tiêm chủng mũi đầu tiên. Hãng tin Anh PA nhấn mạnh là nữ hoàng Anh vốn khá dè dặt khi thông tin về tình trạng sức khỏe bản thân, lần này « đã quyết định công khai các thông tin » về việc bà vừa tiêm chủng, để « tránh các tin đồn ».
Tại Vatican, trong một cuộc trả lời phỏng vấn với kênh truyền hình Ý Canale 5, giáo hoàng Phanxicô, 84 tuổi, cũng cho biết ngài sẽ tiêm chủng « vào tuần tới ».
Nhân quyền: Liên Hiệp Quốc lo ngại Việt Nam bắt người tùy tiện
Phủ Cao Ủy Nhân quyền Liên Hiệp Quốc lại bày tỏ lo ngại về việc chính quyền Việt Nam gia tăng việc bắt giữ nhiều nhà báo, blogger, nhà bảo vệ nhân quyền dựa trên « các điều luật được định nghĩa mơ hồ ».
Trong một cuộc họp báo tại Genève, phát ngôn viên Ravina Shamdasani của Phủ Cao Ủy Nhân quyền Liên Hiệp Quốc, hôm 08/10/2021, nhận định hiện đang có một xu hướng « đàn áp ngày càng tăng » nhắm vào quyền tự do ngôn luận tại Việt Nam. Phát ngôn viên Phủ Cao Ủy Nhân quyền nhấn mạnh đến việc nhiều nhà tranh đấu « thường bị tạm giam bất hợp pháp trong thời gian dài trước khi xét xử, thường xuyên có các báo cáo bày tỏ lo ngại về cách đối xử với họ trong trại giam, cũng như việc quyền được xét xử công bằng bị xâm phạm ».
Phát ngôn viên Phủ Cao Ủy Nhân quyền đặc biệt lưu ý đến tình trạng nhiều người đã phải « nhận các bản án tù nhiều năm, sau khi bị kết tội chống lại an ninh quốc gia ».
Phủ Cao Ủy Nhân quyền Liên Hiệp Quốc nêu đích danh trường hợp của ba ông Phạm Chí Dũng, Nguyễn Tường Thụy và Lê Hữu Minh Tuấn, tức chủ tịch, phó chủ tịch và ủy viên Hội Nhà báo Độc lập Việt Nam. Ba nhà báo nói trên vừa bị một tòa án tại Sài Gòn Thành phố Hồ Chí Minh kết án ngày 5 tháng Giêng, vì tội « làm ra, tàng trữ, phát tán thông tin, tài liệu, vật phẩm nhằm chống lại Nhà nước » theo điều 117 Bộ luật Hình sự. Ông Phạm Chí Dũng bị kết án 15 năm tù và 3 năm quản chế. Các ông Nguyễn Tường Thụy và Lê Hữu Minh Tuấn, mỗi người bị kết án 11 năm tù và ba năm quản chế.
Mỹ, Anh, Canada và Úc lên án vụ bắt giữ các nhà hoạt động ở Hong Kong
Tin cho hay, các nhà ngoại giao hàng đầu của những nước trên còn kêu gọi Trung Quốc tôn trọng quyền tự do của người dân Hong Kong.
Cảnh sát Hong Kong tiến hành các vụ bắt giữ vào lúc rạng sáng hôm 6/1 trong cuộc trấn áp được Reuters nhận định là lớn nhất kể từ khi Trung Quốc áp đặt luật an ninh năm 2020 mà phe đối lập nói là nhằm bịt miệng những tiếng nói bất đồng tại cựu thuộc địa Anh.
“Rõ ràng là Luật An ninh Quốc gia đang được sử dụng để loại bỏ các quan điểm chính trị bất đồng và đối lập”, quan chức ngoại giao các nước nói trong thông cáo chung mà Ngoại trưởng Úc Marise Payne công bố, theo Reuters.
“Chúng tôi kêu gọi chính quyền trung ương Trung Quốc và Hong Kong tôn trọng các quyền và tự do được bảo đảm theo pháp luật của người dân Hong Kong mà không sợ bị bắt giữ”.
Hôm 7/1, Ngoại trưởng Hoa Kỳ Mike Pompeo cho biết Washington có thể trừng phạt những người liên quan đến vụ bắt giữ và sẽ cử đại sứ Hoa Kỳ tại Liên Hợp Quốc đến thăm Đài Loan.
Năm 2020 buồn tẻ nhất vì đại đại dịch Covid-19 đã đi qua. Thể thao thế giới bước sang năm mới với nhiều sự kiện lớn đang đón đợi, tuy tình hình dịch bệnh vẫn còn diễn biến khó lường. Năm 2021 là lần đầu tiên Việt Nam cùng lúc phải chuẩn bị cho hai tham vọng lớn : Olympic và SEA Games lần thứ 31 tổ chức trên sân nhà, hứa hẹn sẽ là một năm sôi động cho làng thể thao Việt Nam.
Với Olympic, hiện tại Việt Nam đã có 5 vé chính thức vượt qua vòng loại ở các môn bơi lội, thể dục dụng cụ, bắn cung và quyền anh, trong khi mục tiêu đề ra là giành ít nhất 20 vé chính thức dự Thế Vận Hội mùa hè Tokyo 2021. Nhiệm vụ càng trở nên khó khăn khi mà các vận động viên trong suốt một năm qua không được tập huấn cọ xát thi đấu ở các giải quốc tế. Bên cạnh đó do dịch bệnh, hàng loạt các giải thi đấu để tích điểm chuẩn dự Olympic bị hoãn chưa có lịch thi đấu trở lại.
Từ nay tới Olympic, thể thao Việt Nam có khoảng 7 tháng để chuẩn bị và bên cạnh nhiệm vụ hoàn thành 20 vé vượt qua vòng loại cũng phấn đấu có huy chương, ở các nội dung thế mạnh như cử tạ, bắn súng…
Song song với Olympic Tokyo, Việt Nam còn là nước chủ nhà tổ chức Đại hội Thể thao Đông Nam Á SEA Games 31 tại Hà Nội và các tỉnh lân cận, dự kiến khai mạc ngày 21/11/2021. Đây là kỳ SEA Games quan trọng để Việt Nam khẳng định vị thế dẫn đầu khu vực với hy vọng được đặt chủ yếu vào hai bộ môn bóng đá và điền kinh.
Mỹ : Các nhóm cực hữu dọa biểu tình ngày Biden tuyên thệ
Tại Hoa Kỳ, chính quyền tiếp tục nhận diện những người biểu tình tham gia vào vụ tấn công vào trụ sở Quốc Hội hôm 06/01/2021. Hơn một trăm người đã bị bắt. Washington chuẩn bị đối phó với mọi tình huống trong 10 ngày còn lại của nhiệm kỳ Donald Trump.
Nhiều cuộc biểu tình sẽ diễn ra trong ngày 20/01/2021 khi tổng thống tân cử Joe Biden tuyên thệ nhậm chức. Từ Washington, thông tín viên Loubna Anaki cho biết :
« Chúng tôi sẽ trở lại vào ngày 20 và không ai ngăn cản nổi, dù là cảnh sát hay quân đội ». Các trang mạng của phe cực hữu và những người ủng hộ Donald Trump tiếp tục tràn đầy những lời kêu gọi biểu tình.
Trong khi giới chính trị gia và đa số công dân Mỹ lên án vụ tấn công vào trụ sở Quốc Hội, phần lớn các nhóm tham gia công khai tỏ ra hài lòng trên các diễn đàn.
« Chúng tôi sẽ giải phóng Washington và giải phóng đất nước của chúng ta », « Không chút xót thương, không để cho người cộng sản chiến thắng ».
Phần lớn trong số này vẫn phủ nhận chiến thắng của Joe Biden và tiếp tục tuyên bố là Donald Trump sẽ bắt đầu nhiệm kỳ hai trong 10 ngày tới đây.
Gần đến ngày Joe Biden tuyên thệ nhậm chức, các nhà quan sát phong trào cực đoan tại Mỹ kêu gọi đề cao cảnh giác. Frank Figliuzzi, cựu giám đốc FBI cho là các nhóm cực hữu cảm thấy rất tự tin sau khi thành công tràn vào Capitol. Một số còn kêu gọi phe nhóm trở lại có trang bị súng ống ».
Mike Pence tham dự lễ tuyên thệ
Phó tổng thống Mike Pence cho biết sẽ tham dự lễ tuyên thệ của tổng thống đắc cử Joe Biden, theo tin báo chí Mỹ. Tổng thống Donald Trump thì đã thông báo vắng mặt. Kể từ 11/01/2021, tổng thống thứ 45 của Mỹ có thể sẽ đối mặt với thủ tục truất phế. Đây sẽ là lần thứ hai trong nhiệm kỳ và là một sự kiện có một không hai trong lịch sử Hoa Kỳ.
TIN TỔNG HỢP
(AFP)- Hồng Kông : Tây phương lên tiếng về vụ bắt đối lập. Trong một thông cáo chung công bố hôm Thứ Bảy 09/01/2021, ngoại trưởng bốn nước Tây phương Mỹ, Anh, Úc, Canada « bày tỏ quan ngại » về sự kiện chính quyền Hồng Kông bắt một loạt 53 nhà đối lập tranh đấu cho dân chủ. Đa số những người bị bắt đã được trả tự do. Tuyên bố chung nhấn mạnh đến sự kiện « bắt người hàng loạt, khống chế Hồng Kông », vi phạm bản tuyên bố chung Bắc Kinh- Luân Đôn năm 1984, theo đó Bắc Kinh cam kết tôn trọng nguyên tắc « một quốc gia hai chế độ ». Tuy nhiên, Mỹ, Anh, Úc, Canada không đề cập đến biện pháp trừng phạt.
(AFP) – Vac-xin Covid-19 : Luân Đôn quyên góp một tỷ đô giúp các nước nghèo. Thông báo ngày10/01/2021 cho biết với lòng hảo tâm đặc biệt của các chính phủ Canada, Đức và Nhật Bản, số tiền quyên góp lên đến 548 triệu bảng Anh. Luân Đôn góp thêm một bảng Anh cho mỗi đô la quyên được, tổng cộng chiến dịch nhân đạo thu được tỷ đôla Mỹ. Số tiền này cho phép « cung cấp trong năm nay một tỷ liều vac-xin cho 92 nước thiếu điều kiện tại chính ». « Một giải pháp chung của thế giới cho một vấn nạn chung của thế giới », ngoại trưởng Dominic Raab tuyên bố như trên với báo chí.
(AFP) – Indonesia : Tai nạn Boeing, định vị được hộp đen- Một ngày sau khi chiếc Boeing 737-500 của Sriwijaya Air, một hãng hàng không giá rẽ Indonesia rơi xuống biển, cơ quan cấp cứu cho biết đã định vị được hai hộp đen, thiết bị cho phép điều tra nguyên nhân thảm nạn. Các toán cứu hộ tiếp tục tìm vớt mảnh vụn máy bay lâm nạn hôm 09/01/2021 và thi thể nạn nhân. Trên chuyến bay mắc nạn có 52 hành khách và 12 nhân viên phi hành đoàn.
(AFP) – Twitter xóa lời của giáo chủ Iran cấm vắc-xin Tây phương- Ayatolla Ali Khamenei hôm 08/01/2021 qua tài khoản trên Twitter ra lệnh cấm nhập khẩu vac-xin của Mỹ và Anh. Lý do là « không muốn dân Iran bị nhiễm độc ». Thông điệp này đã bị Twitter xóa bỏ ngay tức khắc vì vi phạm nguyên tắc chống tin giả của Twitter (09/01/2021).